آیا می دانید چرا سیب و پرتقال به عنوان میوه اما سیب زمینی و کلم به عنوان سبزیجات طبقه بندی می‌گردند؟

وقتی به خرید می روید، گوجه فرنگی، توت فرنگی، سیب زمینی، هندوانه و خیلی سبزیجات دیگر را می بینید و آنچه را می خواهید خریداری می کنید.اما تا به حال فکر کرده اید تفاوت بین میوه و سبزیجات چیست؟ در زندگی روزمره، شاید واقعاً تفاوت میوه و سبزیجات مهم نباشد اما اکنون، در مورد تفاوت هایی که باعث می شوند میوه ها و سبزیجات در دو گروه متفاوت قرار بگیرند حرف می زنیم. 

در زندگی روزمره، اصطلاحات میوه و سبزیجات اغلب با هم قاطی می شوند. بنابراین اگر کسی آن گیاهی را که شما میوه می نامید از خانواده سبزیجات می داند لطفاً ناراحت نشوید. یا اگر شخصی به چیزی می گوید میوه و شخص دیگری می گوید سبزی تعجب نکنید.این تمایزها به خاطر تفاوت های فرهنگی است. 

مثلا اگر به انگلیسی یا فارسی تفاوت میوه و سبزیجات جستجو کنید دلایل مشابهی را پیدا می کنید اما جالب است که وقتی به آلمانی علت تفاوت ها جستجو شوند دلیل دیگری پیدا می شود که در پی به همه آنها پرداخته خواهد شد.

دلایل علمی متفاوتی برای جداسازی میوه ها از سبزیجات وجود دارد که همین موضوع، سالهاست موجب سردرگمی مردم عادی شده است. بیایید ببینیم متخصصان گیاه شناسی چگونه سبزی و میوه ها را طبقه بندی می کنند.

به عبارتی چه موقع میوه جات و چه موقع سبزیجات؟

در کل، از نظر گیاه‌ شناسان، میوه‌ ها دانه دارند اما سبزی‌ ها خیر. میوه اصطلاحی برای گیاهانی است که دانه دارند، عمدتا خام خورده می شوند، آبدار هستند و مهم تر اینکه میوه جات، میوه و بذردرختان هستند. به عبارت دیگر، میوه ها از درختان ویا درختچه هایی که عمر بیش از یک سال دارند به دست می آیند. مثل سیب روی درخت سیب.

 درختان سیب بعد از کاشت به رشد خود ادامه می دهند. هر بهار شکوفا می شوند و میوه ها و دانه های جدیدی تولید می کنند. این اتفاق هر سال دوباره و دوباره رخ می دهد و می تواند سالها تکرار شود. مثلا درختان سیبی وجود دارد که قدمتی در حدود صد سال دارند.

 اما سبزیجات گیاهانی هستند که قسمتهای دیگری به غیر از میوه آنها قابل خوردن است. مثل ریشه یا برگ آنها. بهترین مثال، سبزی خوردن که تو فرهنگ ایرانی بسیار معمول است سبزی جات، معمولاً فقط یک بار میوه می دهند و پس از کاشت معمولاً حداکثر پس از دو سال می میرند. به همین دلیل است که مثلأ یک گیاه گوجه فرنگی برای یک فصل گوجه می دهد. و برای داشتن گوجه فرنگی، باید هربار گیاهان گوجه فرنگی راکاشت. البته استثنائاتی هم وجود دارد: به عنوان مثال مارچوبه. پس از کاشت گیاه مارچوبه، حتی می توان هشت تا ده سال محصول آن را برداشت کرد بدون آنکه لازم به کاشت دوباره آن باشد.

حالا شاید بگویید توت فرنگی یا هندوانه در بوته رشد می‌کنند اما جزء میوه ‌های فصلی محسوب می شوند. خوب باید گفته شود که:

این تمایز درخت و بوته، در مورد همه گونه های گیاهی صدق نمی کند. بنابراین گروه “سبزیجات میوه ای“ یا همان صیفی جات نیز وجود دارد. اینها گیاهانی هستند که خاصیت سبزیجات و میوه ها، هر دو را دارند. مثلأ کدو تنبل. گیاه سالانه است (بیشتر شبیه به سبزیجات) و در عین حال دانه دارد (بیشتر شبیه به میوه) یا هندوانه و توت فرنگی که باید برای هربار برداشت، آن ها را کاشت اما در عین حال دانه دارند.

حال که از تفاوت ها نام بردیم خوب است از شباهت ها هم بگوییم.

میوه ها و سبزیها دارای ویتامینها و مواد معدنی هستند و به همین دلیل هر دو در حفظ سلامتی بدن ما مفید هستند.

معمولاً حاوی فیبر زیادی هستند. فیبر برای گوارش و تنظیم فعالیت روده، کنترل وزن، تنظیم قند خون، کنترل کلسترول و مهم است. هم‌چنین گفته می‌شود با طول عمر و کاهش خطر ابتلا به سرطان در ارتباط است.

بیشتر انواع میوه و سبزیجات نسبت به سایر غذاها دارای کالری و انرژی کمتری هستند.

یک نکته بسیار مهم که نباید فراموش کنید این است که از میوه جات و سبزیجات فصلی و محلی استفاده کنید. به این دلیل که اگر آنها از مناطق دور به خصوص از خارج به منطقه شما بیایند، بایستی برای سالم ماندن و ظاهر خوب داشتن مواد افزودنی مثل موم روی میوه دریافت کنند که همین نه تنها درصد تازگی و سالمی آن ها را به شدت پایین می آورد بلکه باعث بیماری زایی میگردد.

و اما یادتان باشد مصرف حداقل پنج وعده میوه و سبزی در روز را رعایت کنید تا از بیماری ها در امان باشید.