بیماری لایم چیست؟
بیماری لایم یک عفونت باکتریایی است که توسط باکتری Borrelia burgdorferi ایجاد می‌شود و از طریق گزش کنه‌های آلوده به انسان منتقل می‌گردد. این بیماری در صورت عدم درمان می‌تواند به مشکلات جدی در مفاصل، قلب و سیستم عصبی منجر شود. معمولاً اگر به موقع تشخیص داده شود، درمان آن آسان تر است.
علائم چیست؟
گزش کنه معمولاً دردناک نیست و خارش ندارد. بسیاری از مردم حتی متوجه نمی شوند که گاز گرفته شده اند. بارزترین علامت، بثورات روی پوست است. توجه به این نکته مهم است که بثورات می تواند از نظر ظاهری غیر معمول باشد و درصد زیادی از بیماران هرگز دچار بثورات نمی شوند.
بثورات ممکن است تا ۳ ماه پس از گزش توسط کنه عفونی، ظاهر شود، اما معمولا در عرض۱ تا ۴ هفته ظاهر می شود و می تواند چند هفته طول بکشد.
بثورات می تواند ناحیه تیره یا روشن تری در مرکز داشته باشد و به تدریج گسترش یابد. معمولاً داغ یا خارشدار نیستند.
🔍علائم بیماری لایم
علائم اولیه ممکن است شامل تب، سردرد، خستگی و بثورات پوستی به شکل دایره‌ای (معروف به “اریتما میگرانس”) باشد. اگر بیماری درمان نشود، می‌تواند به علائم شدیدتری مانند آرتریت، مشکلات قلبی و اختلالات عصبی منجر شود.
برخی از افراد نیز چند روز یا چند هفته پس از گزیده شدن توسط کنه عفونی علائمی شبیه آنفولانزا پیدا می کنند، مانند: درجه حرارت بالا، یا احساس گرما و لرز، سردرد، درد عضلات و مفاصل، خستگی و از دست دادن انرژی.
برخی از افراد مبتلا به بیماری لایم ماه ها یا سال ها بعد علائم شدیدتری را بروز می دهند. اگر درمان به تعویق بیفتد این احتمال بیشتر است. این علائم شدیدتر ممکن است شامل موارد زیر باشد: درد و تورم در مفاصل، مشکلات عصبی – مانند درد یا بی حسی، مشکلات قلبی، مشکل در حافظه یا تمرکز.
🧪تشخیص و درمان
تشخیص بیماری لایم بر اساس علائم بالینی، سابقه گزش کنه و آزمایش‌های خونی انجام می‌شود. درمان معمولاً شامل دوره‌ای از آنتی‌بیوتیک‌ها مانند داکسی‌سایکلین یا آموکسی‌سیلین به مدت ۱۰ تا ۱۴ روز است. در موارد شدیدتر، ممکن است نیاز به درمان وریدی باشد.
🛡️پیشگیری
- برای پیشگیری از بیماری لایم، توصیه می‌شود در مناطق جنگلی یا چمن‌زارها از لباس‌های پوشیده استفاده کنید، از دافع حشرات حاوی DEET بهره ببرید و پس از بازگشت از طبیعت، بدن خود را برای وجود کنه بررسی کنید.
- مهم است که یاد بگیرید چگونه کنه را بشناسید، چگونه کنه ها را با خیال راحت از بین ببرید و علائم بیماری لایم را یاد بگیرید.
- یک ابزار حذف کنه را در جعبه کمک های اولیه خانه خود نگه دارید.
- هنگام شرکت در فعالیت های خارج از منزل، از یک دافع موثر در برابر کنه ها استفاده کنید.
- احتیاط بیشتری را در چمن‌های بلند، بستر برگ‌ها و مناطق جنگلی انجام دهید.
- یک تاپ آستین بلند بپوشید و برای کاهش قرار گرفتن در معرض آن، شلوار را داخل جوراب قرار دهید. لباس های رنگ روشن ممکن است به شما کمک کند کنه ها را راحت تر ببینید.
- اگر در یک منطقه پرخطر هستید یا در یک فعالیت پرخطر شرکت می‌کنید، می‌توانید لباس‌های پیش‌فرآوری‌شده را از فروشگاه‌های کمپینگ یا شکار که با ماده دافع اسپری شده‌اند خریداری کنید، یا خودتان می‌توانید لباس و کفش را با یک محصول دافع اسپری کنید. با خیال راحت از مواد دافع استفاده کنید. همیشه قبل از استفاده برچسب و اطلاعات محصول را بخوانید.
- خود، فرزندان و حیوانات خانگی‌تان را به‌طور مرتب هنگام بیرون آمدن و پس از رسیدن به خانه از نظر وجود کنه بررسی کنید. تمام کنه هایی را که چسبیده اند پاک کنید.
- اگر تیک جاسازی شده را مشاهده کردید، با استفاده از تکنیک صحیح حذف تیک، آن را در اسرع وقت حذف کنید.
- همه کنه ها حامل باکتری های عامل بیماری لایم نیستند. با این حال، آگاهی از کنه ها و حذف ایمن آن ها در اسرع وقت، در هر صورت، مهم است.
- اگر در ۳ ماه گذشته توسط کنه گزیده شده اید یا از منطقه ای بازدید کرده اید که کنه های آلوده ممکن است وجود داشته باشد و علائمی شبیه آنفولانزا یا بثورات گرد یا بیضی شکل دارید، با پزشک خود صحبت کنید.
نحوه حذف کنه
تکنیک ابزار حذف تیک:
دستورالعمل های همراه ابزار را به دقت دنبال کنید. ابزارهای محبوب حذف کنه، بدنه کنه را قادر می‌سازد تا در گهواره قرار گیرد و سپس یک عمل چرخشی را می‌توان در یک جهت اعمال کرد تا با خیال راحت آن را جدا کنید.
۱. بسته ها اغلب شامل سه ابزار با اندازه های مختلف هستند. با توجه به اندازه کنه مناسب ترین را انتخاب کنید.
۲. ابزار را با نزدیک شدن به کنه از کنار تا زمانی که محکم نگه داشته شود درگیر کنید (بدنه کنه در صورت تغذیه نشدن صاف است).
۳. ابزار را خیلی کم بلند کنید و آن را بچرخانید (در جهت عقربه های ساعت یا خلاف جهت عقربه های ساعت). کنه پس از۳ـ۲ چرخش خود را جدا می کند.
بدن کنه را فشار ندهید یا له نکنید.
موچین فنی
۱. از موچین هایی با نوک ریز استفاده کنید، نه از موچین های صاف.
۲. کنه را تا حد امکان نزدیک به پوست بگیرید و با فشار ثابت و یکنواخت به سمت بالا بکشید. کنه را نپیچانید یا تکان ندهید زیرا ممکن است قسمت های دهانش را بدن جا بگذارد. یا باعث شود مایعات حاوی عفونت از او به بدن برگردد. اگر هر یک از اجزای دهان پاره شد، با یک سوزن استریل شده یا نقاط موچین آ نها را خارج کنید.
پس ازحذف تیک
1. پس از برداشتن کنه، محل گزش را با دستمال ضد عفونی کننده یا شستشوی زخم ضد عفونی کنید و دستان خود را با آب و صابون بشویید.
۲. برای از بین بردن کنه، آن را بین یک تکه کاغذ یا دستمال له کنید (مطمئن شوید خون با پوست تماس پیدا نمی کند)، و آن را داخل توالت بریزید.
تیک ها را می توان مرده یا زنده فرستاد تا توسط طرح نظارت بر کنه شناسایی شود و اطلاعات به پایگاه داده آنها اضافه شود.
کنه را با دست بدون دستکش نگیرید.
حقایقی در مورد بیماری لایم
- کنه های آلوده در هر شهرستانی یافت شود.
- شما در هر فصلی ممکن است توسط کنه آلوده گزیده شوید.
- برای گزیده شدن توسط کنه آلوده لازم نیست در نزدیکی آهو یا دام باشید.
- هیچ حداقل زمان ثابت شده ای وجود ندارد که یک کنه برای انتقال عفونت باید خود را به بدن بچسباند.
- آزمایش خون نمی تواند بیماری لایم را تایید یا رد کند و گاهی اوقات نیاز به تشخیص بالینی است.
📚منابع
- مرکز کنترل و پیشگیری بیماری‌ها (CDC): Lyme Disease
- کلینیک مایو: Lyme disease – Diagnosis and treatment
- کلینیک کلیولند: Lyme Disease: Symptoms, Treatment, Prevention & RecoveryCDCMayo ClinicCleveland Clinic
TO LYME #WAKlymediseaseuk.com
تو چی فکر می کنی؟