نقش انگیزه در ورزش
یک سوال! چه انگیزه ای موجب می شود که بعضی افراد خود را غرق ورزش کنند؟ اما گروه دیگر شروع ورزش را به فردا یا هفته دیگر موکول می کنند؟
برای پاسخ به این سوال باید بدانیم انگیزه چیست؟
انگیزه فرآیندی است که رفتارهای هدف مدار را آغاز، هدایت و حفظ می کند. این چیزی است که باعث می شود شما یک عملی را انجام دهید که می تواندخوردن یک لیوان آب برای کاهش تشنگی باشد یا خواندن یک کتاب برای کسب دانش.
انگیزش مجموعه ای از نیروهای بیولوژیکی، عاطفی، اجتماعی و شناختی است که رفتار را فعال می کند. در استفاده روزمره، اصطلاح “انگیزه” اغلب برای توصیف اینکه چرا یک شخص کاری را انجام می دهد استفاده می شود. این نیروی محرکه اعمال انسان است.
سوال را تکرار می کنم: چه انگیزه ای موجب می شود که بعضی افراد خود را غرق ورزش کنند؟
افراد انگیزه های متفاوتی برای ورزش کردن دارند. مثلاً لذت و تفریح، داشتن تناسب اندام، ارتباطات اجتماعی یا انگیزه پیشرفت که خود این انگیزه ها را می توان در دو گروه کلی درونی و بیرونی جای داد.
انگیزه های بیرونی شامل تاثیرات خارجی، محیطی و یا مردم می‌شود مثلاً: به دست آوردن جایزه، تایید از طرف جامعه و پاداش.اما انگیزه های درونی یک خصوصیت ذاتی است. در این حالت، یک محرک درونی عامل رسیدن به یک هدف یا موضوع می باشد. یعنی خود موضوع آنقدر جذاب است که فرد را وادار به انجام آن می کند. مثلا لذت بردن از آن کاری که انجام می شود.
تاثیرات انگیزشی که در بالا ذکر شد را به طور عملی در بازیکنان بسکتبال دبیرستانی آزمایش کردند. نتایج نشان داد این بازیکنان، برای شرکت در بسکتبال یک انگیزه اولیه داشتند. این انگیزه اولیه، بهبود قدرت و بالا رفتن توانایی و مهارت شان بود. علاقه اولیه این دانش آموزان با پیشرفت تحصیلی شان هم مرتبط بود یعنی هر چقدر انگیزه برای ماهر شدن بیشتر بود، دانش آموزانی بودندکه در تحصیل نیز موفق تر بودند. انگیزه های ثانوی در مراحل بعدی، بهترین بودن و تجربه کردن حداکثر لذت بود.
تحقیقی دیگر که در مرکز صدمات نخاعی ملی آمریکا بر روی مردمی با ناتوانی انجام شد، ثابت کرد که تفریح و ورزش وسیله عالی برای نوتوانی است و اعتماد به نفس، توانایی های بدنی و تصمیم در مورد چالش های زندگی را گسترش می دهد.
هر فرآیند انگیزشی شامل سه شاخه و طبقه متفاوت می شود: انگیزه تکلیف، خود، یکپارچگی و هماهنگی اجتماعی.
بگذارید تعریف واضحی از این سه طبقه داشته باشیم.
انگیزه تکلیف وقتی است که یک ورزشکار، فعالیتی را برای خود یک ورزش بخصوص و لذت ناشی از آن انجام می دهد. این انگیزه، یک انگیزه درونی است یعنی رسیدن به هدف، اثبات صلاحیت، لذت پیشرفت فردی و مهارت در یک تکلیف. برازیل میگوید: ورزش های انفرادی بر این اساس هستند. یعنی برای پیروز شدن و یا مقایسه خود با دیگران.
انگیزه خود، وقتی است که توانایی ها و صلاحیت ها ی افراد در کارهای انفرادی یا گروهی با یکدیگر مقایسه شود که این نتایج به پیشرفت ماهیت اجتماعی افراد کمک می کند.
مشخصه یکپارچگی و هماهنگی اجتماعی وقتی است که فرد، ورزشی را برای همراهی با دیگران، تاثیرات متقابل اجتماعی بر هم، شناخت دیگران و احساس تعلق به گروه، انجام می دهد. این مشخصه بیشتر در ورزش های دوستانه، خانوادگی و یا گروه های هم سال انجام می شود.
و البته برازیل و هتریک هم در سال ۱۹۹۱ گفته‌اند: مشوق تناسب اندام و اثرات اجتماعی از عوامل مهم در ورزش هستند.
با تحقیق های انجام شده، ثابت شده است که انگیزه تکلیف(خود ورزش) که یک تکلیف درونی است در هر دو گروه بزرگسال و جوانان یکسان است. اما مشوّق خود و یکپارچگی اجتماعی در گروه جوانان ورزشکار نسبت به گروه بزرگسالان، قوی تر عمل می کند.
عوامل تکلیف، خود، یکپارچگی اجتماعی، تناسب اندام، سلامت و پاسخ های تاثیرات اجتماعی بر روی ورزشکاران معلول نیز تحقیق شده است که گزارش نتایج همانند ورزشکاران سالم بوده است.
مردم ورزش می کنند برای اینکه سالم بمانند و تناسب اندامشان حفظ شود. آنها آموخته اند که نوع زندگی( نشسته و بدون تحرک) ممکن است اثرات منفی در سلامت و تناسب اندامشان داشته باشد و همین درک از تأثیرات مثبت فیزیکی، هیجانی، معنوی و روانی ورزش، خود انگیزه مهمی است.
انگیزه هایی که در بالا ذکر شد همان منفعت های ورزش می باشد. تناسب بدنی، تعامل اجتماعی، ارتباط و پذیرش که خود انگیزه ورزش کردن هستند از سوی دیگر موجب عزت نفس، بهبود کیفیت زندگی و بهبود صلاحیت فرد می شوند. محققان می‌گویند فعالیت های بدنی، انگیزه های معنوی همانند: اعتماد به نفس زیادتر و احساس گسترده آرامش درونی را بهبود می بخشند.
مربی ها، والدین، معلمان و بازیکنان باید بدانند فعالیت هایی که بر اساس اصالت تکلیف هستند مفید هستند. چرا که بر این اساس، قهرمانان برای برنده شدن یا مقایسه مهارت ها و توانایی هایشان با دیگر قهرمانان ورزش نمی کنند. اما باید متوجه بود که ممکن است باعث استفاده از داروهای دوپینگی برای پیشرفت و موفقیت غیرقانونی در ورزش حرفه ای شود.
در تحقیقی که روی شناگرهای معلول انجام شد عوامل خود، تکلیف، تناسب، یکپارچگی و هماهنگی اجتماعی، اندازه گیری شد.
این تحقیق بر روی ورزشکارانی که در حین قهرمانی بودند هم انجام شد. نتایج نشان داد شباهت های مشوق ها برای ورزشکاران سالم و معلول بیشتر از تفاوت ها است. برای ورزشکار هایی که به شدت غرق ورزش بوده و در مراتب بالای قهرمانی بودند، مشوق‌های تکلیف و تناسب مهم بود. در این حال، برای قهرمانان معلول، مشوق‌های یکپارچگی و هماهنگی اجتماعی مهم بود.
ثابت شده است که درک فرد از صلاحیت و توانایی خود و اهمیت داشتن یا عدم اهمیت هدف برای افراد بزرگسال، آنها را به دو نوع ورزش به منظور مسابقه و پیشرفت (مثل هدف برنده شدن، اثبات صلاحیت، پیشرفت های مهارتی) ورزش با هدف غیر مسابقه‌ای (مثل ارتباطات اجتماعی، خوشگذرانی، یادگیری مهارت) رهنمون می سازد. اما به هر حال، بزرگسالان ورزشکار معلول به طور خاصی وابسته به عوامل خارجی مثل تجهیزات، نفوذ و انتظار مربی برای موفقیت هستند. با توجه به مطالب بالا، تسلط انگیزه در یک فرد برای انجام کارهای مربوط به یک هدف خاص را شاهد هستیم. پس بهتر است مربی ها و والدین بر فعالیت‌های مشارکتی آموزشی، تاکید کنند تا افراد بیشتر در موقعیت های چالش آور مشارکت کنند. این موضوع اجازه می‌دهد افراد بی اعتنا به توانایی‌ها و مهارت‌های خود، فرصت گسترش اعتماد به نفس، احساس پیشرفت و حتی پذیرش ناتوانی های خود را داشته باشد.
منبع:
برگردانی از مقاله انگیزش در ورزش ( موتور جستجوی msn)
تو چی فکر می کنی؟